ตอบคำถาม คนไทยในต่างประเทศที่ยังถือสัญชาติไทยต้องจ่ายภาษีไหม หรือจ่ายของประเทศนั้น ๆ

 ตอบคำถาม คนไทยในต่างประเทศที่ยังถือสัญชาติไทยต้องจ่ายภาษีไหม หรือจ่ายของประเทศนั้น ๆ

สำหรับคนไทยที่อาศัยอยู่ในต่างประเทศแต่ยังคงถือสัญชาติไทย ประเด็นเรื่องการเสียภาษีอาจดูซับซ้อนและน่าสับสน คำถามที่ว่าต้องจ่ายภาษีให้ประเทศไทย หรือประเทศที่ตนอาศัยอยู่ หรือทั้งสองแห่ง เป็นสิ่งที่หลายคนต้องการคำตอบให้ชัดเจน เพื่อให้เข้าใจภาระหน้าที่ทางกฎหมายและวางแผนทางการเงินได้อย่างถูกต้อง มาเจาะลึกในรายละเอียดของเรื่องนี้กัน

หลักเกณฑ์พื้นฐาน: ใครบ้างที่ต้องเสียภาษีให้ประเทศไทย

กฎหมายภาษีของประเทศไทยกำหนดหลักเกณฑ์ในการเก็บภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาโดยอ้างอิงจากสองหลักการสำคัญคือ

• หลักแหล่งเงินได้: หากบุคคลใดมีเงินได้เกิดขึ้นในประเทศไทย ไม่ว่าจะเป็นสัญชาติใด หรืออาศัยอยู่ในประเทศไทยหรือไม่ก็ตาม บุคคลนั้นมีหน้าที่ต้องเสียภาษีเงินได้ในส่วนที่มาจากแหล่งเงินได้ในประเทศไทย
• หลักถิ่นที่อยู่: สำหรับผู้ที่มีเงินได้จากต่างประเทศ จะต้องเสียภาษีเงินได้ในประเทศไทยเมื่อเข้าเงื่อนไขดังนี้ เป็นผู้มีถิ่นที่อยู่ในประเทศไทย (อาศัยอยู่ในประเทศไทยรวมระยะเวลาตั้งแต่ 180 วันขึ้นไปในปีภาษีนั้น) และนำเงินได้จากต่างประเทศนั้นเข้ามาในประเทศไทยในปีภาษีเดียวกัน

ดังนั้น คนไทยที่อยู่ในต่างประเทศ หากมีเงินได้เกิดขึ้นในประเทศไทย เช่น มีรายได้จากทรัพย์สินที่ให้เช่าในไทย หรือจากการทำงานในไทย แม้จะไม่ได้อาศัยอยู่ในไทยถึง 180 วัน ก็ยังมีหน้าที่ต้องเสียภาษีในส่วนนั้น อย่างไรก็ตาม หากมีเงินได้จากต่างประเทศและไม่ได้นำเงินนั้นเข้ามาในประเทศไทยภายในปีภาษีเดียวกัน ก็อาจจะไม่ต้องเสียภาษีในประเทศไทยสำหรับเงินได้ส่วนนั้น

แล้วภาษีในประเทศที่อาศัยอยู่ล่ะ ต้องจ่ายอย่างไร

แน่นอนว่าคนไทยที่อาศัยและมีรายได้ในต่างประเทศ ก็มีหน้าที่ต้องเสียภาษีเงินได้ให้กับประเทศนั้นๆ ตามกฎหมายของประเทศนั้นๆ ซึ่งแต่ละประเทศก็มีระบบและอัตราภาษีที่แตกต่างกันไป บางประเทศอาจเก็บภาษีจากรายได้ทั่วโลก (Worldwide Income) ในขณะที่บางประเทศอาจเก็บภาษีเฉพาะรายได้ที่เกิดขึ้นภายในประเทศเท่านั้น การทำความเข้าใจกฎหมายภาษีของประเทศที่คุณอาศัยอยู่จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง

อนุสัญญาภาษีซ้อน: ข้อตกลงเพื่อลดภาระภาษีที่อาจเกิดขึ้น

เพื่อป้องกันการเก็บภาษีซ้ำซ้อนระหว่างประเทศ ประเทศไทยได้ทำสนธิสัญญาหรืออนุสัญญาภาษีซ้อนกับหลายประเทศทั่วโลก อนุสัญญาเหล่านี้มีขึ้นเพื่อกำหนดว่ารายได้ประเภทใดบ้างที่จะถูกเก็บภาษีในประเทศใดประเทศหนึ่ง หรืออาจมีการแบ่งสัดส่วนการเก็บภาษีระหว่างสองประเทศ การตรวจสอบว่าประเทศไทยมีอนุสัญญาภาษีซ้อนกับประเทศที่คุณอาศัยอยู่หรือไม่ และทำความเข้าใจในรายละเอียดของอนุสัญญา จะช่วยให้คุณทราบถึงสิทธิประโยชน์และลดภาระภาษีที่อาจเกิดขึ้นได้

ตัวอย่างกรณีศึกษา: เพื่อความเข้าใจที่ชัดเจนยิ่งขึ้น

ลองพิจารณาสถานการณ์สมมติต่อไปนี้

• กรณีที่ 1: นาย ก. เป็นคนไทย อาศัยและทำงานในสหรัฐอเมริกา มีรายได้จากเงินเดือนที่สหรัฐอเมริกา หากนาย ก. ไม่ได้นำเงินเดือนนั้นเข้ามาในประเทศไทยภายในปีภาษีเดียวกัน นาย ก. อาจจะไม่ต้องเสียภาษีเงินได้ในประเทศไทยสำหรับเงินเดือนนั้น แต่ต้องเสียภาษีให้กับสหรัฐอเมริกาตามกฎหมายของสหรัฐอเมริกา
• กรณีที่ 2: นาง ข. เป็นคนไทย อาศัยอยู่ในออสเตรเลีย แต่มีอพาร์ตเมนต์ให้เช่าในกรุงเทพฯ นาง ข. จะต้องเสียภาษีเงินได้ในประเทศไทยสำหรับค่าเช่าที่ได้รับ เนื่องจากเป็นเงินได้ที่เกิดจากแหล่งในประเทศไทย แม้ว่านาง ข. จะไม่ได้อาศัยอยู่ในประเทศไทยถึง 180 วันก็ตาม และนาง ข. ก็ต้องเสียภาษีในออสเตรเลียตามกฎหมายออสเตรเลียสำหรับรายได้ทั่วโลกของตน
• กรณีที่ 3: นาย ค. เป็นคนไทย อาศัยและทำงานในญี่ปุ่น หากประเทศไทยและญี่ปุ่นมีอนุสัญญาภาษีซ้อน อาจมีข้อกำหนดเกี่ยวกับการยกเว้นหรือลดหย่อนภาษีสำหรับเงินได้บางประเภท เพื่อไม่ให้นาย ค. ต้องเสียภาษีซ้ำซ้อนทั้งสองประเทศ

ความสำคัญของการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านภาษี

เนื่องจากกฎหมายภาษีมีความซับซ้อนและมีการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ การขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านภาษี หรือ สำนักงานบัญชี ที่มีความเข้าใจในเรื่องภาษีระหว่างประเทศจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง ผู้เชี่ยวชาญเหล่านี้จะสามารถให้คำแนะนำที่ถูกต้องและเหมาะสมกับสถานการณ์เฉพาะของคุณ ช่วยให้คุณปฏิบัติตามกฎหมายได้อย่างถูกต้องและเสียภาษีอย่างมีประสิทธิภาพ

สรุป

คนไทยในต่างประเทศที่ยังถือสัญชาติไทยมีหน้าที่ต้องเสียภาษีตามหลักเกณฑ์ของประเทศไทย หากมีเงินได้จากแหล่งในประเทศไทย หรือหากมีเงินได้จากต่างประเทศและนำเงินนั้นเข้ามาในประเทศไทยภายในปีภาษีเดียวกัน นอกจากนี้ ยังมีหน้าที่ต้องเสียภาษีให้กับประเทศที่ตนอาศัยอยู่ตามกฎหมายของประเทศนั้นๆ การทำความเข้าใจกฎหมายภาษีของทั้งสองประเทศ รวมถึงอนุสัญญาภาษีซ้อน (ถ้ามี) และการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านภาษี จะช่วยให้คุณจัดการเรื่องภาษีได้อย่างถูกต้องและสบายใจ