ทำไมกรุงเทพถึงฝนตกแล้วน้ำท่วมเร็วกว่าที่อื่น? ไขปัญหาน้ำท่วมกรุง!
ทำไมกรุงเทพถึงฝนตกแล้วน้ำท่วมเร็วกว่าที่อื่น? ไขปัญหาน้ำท่วมกรุง!
กรุงเทพมหานคร เมืองหลวงของประเทศไทย มักประสบปัญหาน้ำท่วมขังอย่างรวดเร็วเมื่อมีฝนตกหนัก แม้ว่าฝนจะไม่ได้ตกนานเท่าในพื้นที่อื่น ทำไมสถานการณ์น้ำท่วมในกรุงเทพฯ ถึงดูเหมือนจะรุนแรงและเกิดขึ้นง่ายกว่าที่อื่น? มีหลายปัจจัยที่ซับซ้อนเข้ามาเกี่ยวข้อง ซึ่งบทความนี้จะพาไปเจาะลึกถึงสาเหตุเหล่านั้น ตั้งแต่ลักษณะทางกายภาพของเมือง ไปจนถึงระบบระบายน้ำและพฤติกรรมของคนเมืองที่ส่งผลกระทบต่อปัญหานี้ รวมถึงความสำคัญของฝาท่อระบายน้ำในการจัดการน้ำท่วม
- ลักษณะภูมิประเทศที่เป็นแอ่งกระทะ
กรุงเทพฯ ตั้งอยู่ในพื้นที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา มีลักษณะคล้ายแอ่งกระทะ ทำให้เมื่อฝนตกลงมา น้ำจะไหลมารวมกันในพื้นที่ต่ำเหล่านี้ได้ง่าย และการระบายน้ำออกสู่แม่น้ำหรือทะเลก็เป็นไปได้ค่อนข้างช้า ยิ่งเมื่อมีปริมาณฝนตกหนักเกินกว่าที่ระบบระบายน้ำจะรองรับได้ น้ำจึงท่วมขังในบริเวณต่างๆ อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ การทรุดตัวของแผ่นดินในบางพื้นที่ ซึ่งเป็นผลมาจากการสูบน้ำบาดาลในอดีต ก็ทำให้เกิดพื้นที่ต่ำเป็นแอ่งมากขึ้น ส่งผลให้น้ำท่วมขังได้ง่ายและนานขึ้น
- ระบบระบายน้ำที่อาจไม่ทันต่อปริมาณฝน
กรุงเทพฯ เป็นเมืองที่มีการพัฒนามาอย่างยาวนาน ระบบระบายน้ำที่มีอยู่จึงอาจไม่สอดคล้องกับการขยายตัวของเมืองและปริมาณฝนที่เพิ่มมากขึ้น ท่อระบายน้ำในหลายพื้นที่อาจมีขนาดเล็ก ไม่เพียงพอต่อการรองรับน้ำฝนปริมาณมาก โดยเฉพาะเมื่อฝนตกหนักต่อเนื่อง นอกจากนี้ คลองต่างๆ ที่เป็นเส้นทางระบายน้ำธรรมชาติก็อาจตื้นเขิน มีสิ่งกีดขวาง หรือถูกบุกรุก ทำให้ประสิทธิภาพในการระบายน้ำลดลง ปัญหาการอุดตันของ ฝาท่อระบายน้ำ และท่อระบายน้ำจากขยะและสิ่งปฏิกูลต่างๆ ก็เป็นอีกปัจจัยสำคัญที่ทำให้การระบายน้ำเป็นไปได้ช้าลง
- การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน
ในอดีต กรุงเทพฯ มีพื้นที่เกษตร ทุ่งนา และพื้นที่ชุ่มน้ำจำนวนมาก ซึ่งทำหน้าที่เป็นพื้นที่รับน้ำตามธรรมชาติ แต่การพัฒนาเมืองอย่างรวดเร็ว การสร้างอาคาร ถนน และสิ่งก่อสร้างต่างๆ ได้ลดพื้นที่รับน้ำเหล่านี้ลงอย่างมาก เมื่อฝนตกลงมา น้ำจึงไม่สามารถซึมลงสู่ดินได้ และไหลลงสู่ระบบระบายน้ำโดยตรง ทำให้ปริมาณน้ำในท่อและคลองเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วเกินกว่าความสามารถในการระบาย
- ปัญหาขยะและสิ่งอุดตัน
ปัญหาขยะมูลฝอยในกรุงเทพฯ เป็นอีกปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดน้ำท่วมขัง ขยะที่ถูกทิ้งไม่เป็นที่ หรือถูกชะล้างลงสู่ท่อระบายน้ำและคลอง จะไปอุดตันทางไหลของน้ำ ทำให้ประสิทธิภาพในการระบายน้ำลดลงอย่างมาก ฝาท่อระบายน้ำที่ถูกขยะปิดทับก็ไม่สามารถทำหน้าที่ระบายน้ำได้อย่างเต็มที่ การจัดการขยะอย่างมีประสิทธิภาพและการรณรงค์ให้ประชาชนทิ้งขยะให้ถูกที่จึงเป็นสิ่งสำคัญในการแก้ไขปัญหานี้
- อิทธิพลของน้ำทะเลหนุนและน้ำเหนือ
นอกจากปัจจัยภายในเมืองแล้ว กรุงเทพฯ ยังได้รับผลกระทบจากปัจจัยภายนอก เช่น น้ำทะเลหนุนสูงในช่วงฤดูน้ำหลาก ซึ่งจะทำให้การระบายน้ำจากคลองลงสู่แม่น้ำเจ้าพระยาเป็นไปได้ยากขึ้น นอกจากนี้ ปริมาณน้ำเหนือที่ไหลลงมาจากทางตอนบนของประเทศในช่วงฤดูฝน ก็เป็นอีกปัจจัยที่ทำให้ระดับน้ำในแม่น้ำเจ้าพระยาสูงขึ้น และส่งผลกระทบต่อการระบายน้ำในกรุงเทพฯ
สรุป
การที่กรุงเทพฯ ฝนตกแล้วน้ำท่วมเร็วกว่าที่อื่นเป็นผลมาจากหลายปัจจัยที่ซับซ้อน ทั้งลักษณะภูมิประเทศที่เป็นแอ่ง การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน ระบบระบายน้ำที่มีข้อจำกัด ปัญหาขยะอุดตัน และอิทธิพลของน้ำทะเลหนุนและน้ำเหนือ การแก้ไขปัญหานี้จึงต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายภาคส่วน ทั้งหน่วยงานภาครัฐในการพัฒนาระบบระบายน้ำ การวางผังเมืองอย่างมีประสิทธิภาพ การจัดการขยะอย่างจริงจัง และความร่วมมือของประชาชนในการดูแลรักษาความสะอาดของเมืองและการใช้ฝาท่อระบายน้ำอย่างมีความรับผิดชอบ เพื่อให้กรุงเทพฯ เป็นเมืองที่น่าอยู่และสามารถรับมือกับสถานการณ์ฝนตกน้ำท่วมได้อย่างยั่งยืน
โพสตอบ
* ต้องล็อกอินก่อนครับ ถึงสามารถเโพสตอบได้