วัคซีนไข้เลือดออกมีกี่ประเภท ควรฉีดตอนไหน เหมาะกับใคร

ไข้เลือดออกเป็นโรคติดเชื้อที่เกิดจากเชื้อไวรัสเดงกี่ ซึ่งมียุงลายเป็นพาหะนำโรค โรคนี้เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญในหลายประเทศ โดยเฉพาะในเขตร้อนและเขตกึ่งร้อน การป้องกันด้วยวัคซีนจึงเป็นวิธีหนึ่งที่มีประสิทธิภาพในการควบคุมการแพร่ระบาดของโรค ในบทความนี้ เราจะมาทำความรู้จักกับประเภทของวัคซีนไข้เลือดออก ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการฉีด และกลุ่มเป้าหมายที่ควรได้รับวัคซีน

ประเภทของวัคซีนไข้เลือดออก

ปัจจุบัน มีวัคซีนไข้เลือดออกที่ได้รับการอนุมัติให้ใช้ในหลายประเทศทั่วโลก 2 ชนิดหลัก ได้แก่

• วัคซีน CYD-TDV (Dengvaxia)

วัคซีนชนิดนี้เป็นวัคซีนเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ ผลิตโดยบริษัท Sanofi Pasteur เป็นวัคซีนที่ได้รับการอนุมัติให้ใช้ในหลายประเทศ รวมถึงไทย วัคซีนนี้มีประสิทธิภาพในการป้องกันไข้เลือดออกที่รุนแรงและลดอัตราการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล

• วัคซีน TAK-003 (Qdenga)

วัคซีนชนิดนี้เป็นวัคซีนเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์เช่นกัน ผลิตโดยบริษัท Takeda ได้รับการอนุมัติให้ใช้ในบางประเทศ เช่น สหภาพยุโรป อินโดนีเซีย และไทย วัคซีนนี้มีประสิทธิภาพในการป้องกันไข้เลือดออกที่มีอาการและลดความรุนแรงของโรค

ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการฉีดวัคซีน

การฉีดวัคซีนไข้เลือดออกมีข้อแนะนำที่แตกต่างกันตามชนิดของวัคซีนและนโยบายของแต่ละประเทศ โดยทั่วไปมีดังนี้

• วัคซีน CYD-TDV (Dengvaxia)

• แนะนำให้ฉีดในผู้ที่มีอายุ 9-45 ปี
• ฉีดทั้งหมด 3 เข็ม ที่ 0, 6 และ 12 เดือน

ควรฉีดเฉพาะในผู้ที่เคยติดเชื้อไข้เลือดออกมาก่อน เพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดอาการรุนแรงในผู้ที่ไม่เคยติดเชื้อมาก่อน

• วัคซีน TAK-003 (Qdenga)

• แนะนำให้ฉีดในผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 4 ปีขึ้นไป
• ฉีดทั้งหมด 2 เข็ม ห่างกัน 3 เดือน

สามารถฉีดได้ทั้งในผู้ที่เคยและไม่เคยติดเชื้อไข้เลือดออกมาก่อน

ทั้งนี้ ควรปรึกษาแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์เพื่อพิจารณาความเหมาะสมในการรับวัคซีนเป็นรายบุคคล

กลุ่มเป้าหมายที่เหมาะสมสำหรับการฉีดวัคซีนไข้เลือดออก

การพิจารณาว่าใครควรได้รับวัคซีนไข้เลือดออกนั้น ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ได้แก่

• อายุ

วัคซีนแต่ละชนิดมีข้อกำหนดอายุที่แตกต่างกัน โดยทั่วไปแล้ววัคซีนมักแนะนำสำหรับเด็กโตและผู้ใหญ่

• ประวัติการติดเชื้อ

สำหรับวัคซีน CYD-TDV แนะนำให้ฉีดเฉพาะในผู้ที่เคยติดเชื้อไข้เลือดออกมาก่อน ซึ่งอาจต้องมีการตรวจเลือดเพื่อยืนยันก่อนการฉีดวัคซีน

• พื้นที่อาศัย

ผู้ที่อาศัยในพื้นที่ที่มีการระบาดของไข้เลือดออกสูงควรพิจารณาฉีดวัคซีน

• การเดินทาง

ผู้ที่วางแผนเดินทางไปยังพื้นที่ที่มีการระบาดของไข้เลือดออกอาจพิจารณาฉีดวัคซีนก่อนการเดินทาง

• สุขภาพโดยรวม 

ผู้ที่มีโรคประจำตัวบางชนิดอาจมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดไข้เลือดออกที่รุนแรง จึงควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับความเหมาะสมในการรับวัคซีน

วัคซีนไข้เลือดออกเป็นเครื่องมือสำคัญในการป้องกันโรคไข้เลือดออก แต่ไม่ได้ทดแทนมาตรการป้องกันอื่นๆ เช่น การกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุง การใช้ยาทากันยุง และการสวมเสื้อผ้าที่ปกปิดร่างกาย การตัดสินใจฉีดวัคซีนควรพิจารณาร่วมกับแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์ โดยคำนึงถึงปัจจัยความเสี่ยงส่วนบุคคล สถานการณ์การระบาดในพื้นที่ และนโยบายสาธารณสุขของประเทศ